Σκέψεις για μια χρονιά που (χαιρόμαστε που) φεύγει

Είναι κάπως τραγελαφικά τα όσα συνέβησαν(και εξακολουθούν αδιαλείπτως να συμβαίνουν)φέτος. Είναι, επίσης, αφελές να αποδίδουμε όλη αυτή την δυσμένεια της τύχης σε ένα έτος, που, σε τελική ανάλυση, συνιστά μια υποδιαίρεση του χρόνου. Οφείλω, ωστόσο, να ομολογήσω, ότι, για την πλειονότητα των ανθρώπων, αυτή η χρονιά κατάφερε να δημιουργήσει μια πελώρια λαχτάρα για τον...αποχαιρετισμό της. Καταρρίπτοντας κανόνες, συνήθειες, νοοτροπίες, συνθήκες που εκλαμβάνονταν ως δεδομένες, ως βάση για τη συγκρότηση νοήματος, κοινωνικά και ατομικά.

Χωρίς διάθεση αναφοράς στα συγκεκριμένα γεγονότα που όλοι γνωρίζουμε, με την χρονιά να οδεύει προς τη δύση της, θα επιχειρήσω να συνοψίσω τις σκέψεις και τις διαπιστώσεις μου, καθώς κάθε τι, όσο αρνητικό και αν μοιάζει, έχει τη δυναμική να σε ισχυροποιήσει, να σε μεταμορφώσει, να σε μετουσιώσει σε μία βελτιωμένη εκδοχή του εαυτού σου.

-Όταν η πραγματικότητα υπερβαίνει η ίδια τον εαυτό της, οι φόβοι απομυθοποιούνται, ξεθωριάζουν, φαντάζουν με κωμικά παράγωγα του νου. Ο μεγαλύτερος φόβος είναι εκείνος που δεν υπήρξες αρκετά γενναίος ώστε να επιτρέψεις στο νου σου να τον συλλάβει. Με το που γίνεται πραγματικότητα, οι υπόλοιποι φόβοι σου συρρικνώνονται και εξαφανίζονται.

-Ακόμη και αν δεν είσαι φύσει εσωστρεφής, αναγκάζεσαι να έρθεις σε επαφή με τον εαυτό σου-όσο τρομακτικό και αν μοιάζει στην αρχή, άλλο τόσο λυτρωτικό αποδεικνύεται εν τέλει.

-Το να καταστρώνεις σχέδια είναι μια αφελής πράξη που υποδηλώνει την ανάγκη για έλεγχο. Όταν η ίδια η ανάγκη για έλεγχο γίνεται ανεξέλεγκτη, αυτοαναιρείται. Εκτός αυτού ,εκείνα που νομίζουμε ότι τιθασεύουμε με προνοητικά κόλπα, καιροφυλακτούν με μία καλοστημένη ανατροπή που η πενιχρή μας φαντασία αδυνατεί να συλλάβει.

-Καθώς η επικοινωνία δια ζώσης ελαχιστοποιείται ή μηδενίζεται, η απόσταση συμβάλλει σε μια αποσαφήνιση επαφών και σε έναν εκ νέου προσδιορισμό του τι σημαίνουν για εσένα ορισμένοι άνθρωποι-ή τι σημαίνεις εσύ για εκείνους. Έκπληκτος θα διαπιστώσεις ότι πολλές από τις επαφές σου γίνονται κατά συνθήκη-και σίγουρα δεν οδηγούν σε σχέσεις όπου η ειλικρίνεια πρωταγωνιστεί.

-Όταν όλα εκείνα που έβλεπες στους εφιάλτες σου σε έκαναν να ξυπνάς κάθιδρος με ταχυκαρδία γίνονται πια μέρος της πραγματικότητάς σου, είναι πιο προσπελάσιμα, λιγότερο συνταρακτικά και μάλιστα με έναν τρόπο σε απελευθερώνει η επίγνωση ότι είσαι πιο δυνατός από ό,τι νόμιζες και πιο ανθεκτικός από τους φόβους σου.

-Στην δυσμένεια της τύχης, η πιο ανακουφιστική σκέψη είναι ότι όλα είναι εφήμερα. Ο χρόνος επουλώνει και την πιο βαθιά πληγή και οδηγεί στη λήθη των στιγμών που προξένησαν θλίψη ή ανείπωτη δυσφορία. Αυτό που μένει, είναι η μεταμόρφωσή σου, η μετουσίωσή σου σε κάτι άλλο, που μπορεί να μην σου αρέσει τόσο, αλλά δεν χρειάζεται να πιέζεσαι για να προσδιορίσεις τον αντίκτυπο της αλλαγής.

-Επί της αλλαγής, τώρα, ανακαλύπτεις ότι δεν είσαι μονοσήμαντος. Πολλά από τα στερεότυπα που είχες δημιουργήσει εσύ ή οι άλλοι για εσένα, καταρρέουν σε μια στιγμή. Μπορεί να βρεθείς σε ρόλους που οδηγούν στην επανεφεύρεση της ταυτότητάς σου και αυτή η διαδικασία ενδέχεται να αποβεί τραυματική. Από την άλλη, χωρίς την μεταμόρφωσή σου, θα έμενες στο τέλμα μιας δήθεν γνώριμης και ασφαλούς ταυτότητας που θα ήταν επίπλαστο δημιούργημα.

-Μερικά πράγματα δεν τα επιλέγεις, αλλά αυτό δεν είναι ένδειξη ανελευθερίας. Έτσι και αλλιώς, ελεύθερος γίνεσαι όταν επιλέγεις γενναία οπτική σε ό,τι γίνεται ή παραλείπει να συμβεί, σε ό,τι ακυρώνει τα προγνωστικά ή συσκοτίζει το νόημα.

-Στους ανηφορικούς δρόμους που είναι βυθισμένοι στο σκοτάδι, το φως έρχεται μέσα από το μυαλό σου και μόνο. Η θέλησή σου θα υπαγορεύσει πόσο φωτεινή ή ερεβώδης θα είναι η διαδρομή, ό,τι και αν ψιθυρίζουν ή κραυγάζουν οι εξωγενείς φωνές. Όταν οι σταθερές σου επικρατούν απέναντι στην βουλιμική ρευστότητα, ακόμη και η πιθανή πανωλεθρία δεν είναι ικανή να σε πτοήσει.

-Ο πόνος μπορεί να σε κάνει να λυγίσεις, μπορεί όμως να αναβαθμίσει την ποιότητα της σκέψης και της συναισθηματικής σου δυναμικής. Και εδώ, όλα είναι ζήτημα επιλογής. Ο φόβος απέναντι στον πόνο, τον πολλαπλασιάζει, τον διαιωνίζει. Η νίκη είναι η απελευθέρωση του πόνου, η αντοχή σε αυτόν, η επιλογή της δύσκολης οδού, ακόμη και αν προϋποθέτει να ξεκινήσεις από το μηδέν.

-Καθώς ουδείς εγγυάται το παραμικρό, η μόνη σοφή οπτική είναι εκείνη της ταπεινότητας, που συνεπάγεται να ζεις τη ζωή στο έπακρο, με όλα τα μικρά και τα μεγάλα της, από μία άχαρη Δευτέρα με νεφελώδη διάθεση έως και μία γιορτινή Κυριακή λουσμένη στο φως. Η κάθε μέρα περιέχει αμέτρητα κίνητρα γιατί είναι μοναδική και ανεπίστρεπτη. Εμείς είμαστε συνήθως προγραμματισμένοι να προγραμματίζουμε, έτσι έχουμε μάθει να ζούμε και έτσι καταλήγουμε να μην μπορούμε να ζήσουμε.

-Η τύχη είναι μία οντότητα μυστηριώδης. Εκεί που σου δωρίζεται πλουσιοπάροχα, μεταλλάσσεται σε μία αλλόκοτη μορφή που αναχωρεί ξαφνικά. Είναι τόσο ευμετάβολη που το να εκφέρεις κρίσεις για αυτήν περικλείει μάλλον κάτι το αλαζονικά αφελές.

-Η κανονικότητα δεν είναι μία γενικεύσιμη έννοια, η οποία αντιστοιχεί σε ένα πρότυπο φυσιολογικής λειτουργίας των πραγμάτων. Συμβατικά σχήματα σαν αυτά δεν είναι ικανά να περιγράψουν τον ανθρώπινο βίο με πειθώ. Η έξοδος από μία σχηματοποιημένη πραγματικότητα συνιστά έξοδο από την ρουτίνα, αυτή μπορεί να είναι μια πρώτης τάξεως αφορμή για αναθεώρηση των πραγμάτων. Η ρουτίνα φιλοδοξεί να εδραιώσει την ασφάλεια, αλλά στην ουσία αιχμαλωτίζει σε μία άγονη συνθήκη όπου κάθε τι νέο απορρίπτεται. Άρα η ρουτίνα φυλακίζει μέσα από την προσπάθειά της να ξορκίσει το αναπάντεχο, υποδουλώνει μέσα από την λαχτάρα σου για ελευθερία.

-Η μοναξιά σε πολύβουα σκηνικά γίνεται πιο εκκωφαντική από ό,τι η μοναξιά που απαντάται στη σιωπή της μοναδικής σου ύπαρξης. Ψήγματα σοφίας αναδύονται τότε, αρκεί να είσαι έτοιμος να τα αποκωδικοποιήσεις.

-Το να εξασκηθείς στην προσωπική σου ερμηνεία για ό,τι συμβαίνει είναι μια ιδιάζουσα μορφή ευφυίας, μια ανεκτίμητη μαθητεία. Για όλες τις επιθυμίες σου που μοιάζουν να ματαιώνονται ,υπάρχει μια βαθύτερη αιτία που μόνο ο χρόνος μπορεί να αποκαλύψει. Το μόνο που μένει, είναι να συμφιλιώνεσαι με την ιδέα ότι είσαι ανίσχυρος για να προκαθορίζεις το μέλλον.

-Η απώλεια μπορεί να σε αφήνει λειψό, μπορεί όμως να σε πεισμώνει ώστε να αποζητείς πάντα την πληρότητα. Σε μέρη και πηγές που ποτέ δεν είχες σκεφτεί, που πλέον εμφανίζονται με καινή περιβολή εμπρός σου. Καμία απώλεια δεν στέκεται δυνατή να σε καθυποτάξει όταν επιλέγεις να μη χάνεις την αυθεντικότητά σου.

-Ακόμα και στην απόλυτη καταστροφή, το δικαίωμα στην γιορτή διατηρείται. Ορθότερα, επιβάλλεται να ασκείται χωρίς φειδώ. Στα ζοφερά και στα κρίσιμα είναι που πρέπει να πρυτανεύει το παιδί μέσα σου, η ανέμελη φωνή που όλα τα διακωμωδεί και από όλα σαγηνεύεται.

-Στην διαπίστωση ότι δεν είσαι τίποτα, μπορείς να γίνεις τα πάντα. Στην αυτοαναίρεση μπορεί να τεθούν τα πλέον γερά θεμέλια για τα πιο αξιοζήλευτα μεγαλεία.

-Η αποτυχία δεν περιέχεται στην ματαίωση σχεδίων, αλλά στην εγκατάλειψη της προσπάθειας να είσαι πλήρης και χωρίς την ευόδωσή τους.

-Η ευτυχία δεν είναι απλοϊκή εξίσωση, αλλά στιγμή αρμονικής συνύπαρξης εσώτερων δυνάμεων με εξωγενείς συνθήκες, μια μαγική αλληλεπίδραση κόσμων που μέχρι πρότινος δεν είχαν συναντηθεί ποτέ.

-Το ρίσκο που απορρέει από ουσιαστική επιθυμία, θεραπεύει και τον πιο τρανό φόβο για την επέλευση του κινδύνου. Δεν χρειάζονται προσεκτικές σταθμίσεις όταν επιθυμείς κάτι με όλη σου την ψυχή-το ζεις προτού η σαγήνη του εξανεμισθεί μαζί με τον χρόνο. Άλλωστε, ο κίνδυνος μπορεί απλώς να δοκιμάζει την εμβέλεια της επιθυμίας σου και να παραμείνει εσαεί φανταστικός, σαν εκείνους τους αυτοσχέδιους φόβους που απενοχοποιούν το δειλό κομμάτι του εαυτού σου.

-Τα απροσχεδίαστα ταξίδια μένουν αλησμόνητα γιατί είναι ελεύθερα από προσδοκία. Την ευτυχία δεν την σκηνοθετείς, θριαμβεύει εκεί όπου οι κανόνες εκλείπουν.

-Το να νιώσεις μικρός, αδύναμος και ασήμαντος, εντάσσεται στην φύση σου και συνήθως είναι μονόδρομος για να γίνεις κάποια στιγμή μεγάλος, δυνατός και σημαντικός.

-Ακόμη και όταν η υγεία απειλείται, η Αγάπη μπορεί να την προασπίσει με τον καλύτερο τρόπο. Η Αγάπη είναι έμπνευση, αλήθεια, θεραπεία. Αμφίδρομα, από και προς κάποιο άτομο, από και προς τον εαυτό σου. Ακόμα και μέσα στο μεγαλύτερο ξόδεμα, η Αγάπη εξασφαλίζει την πιο στιβαρή νίκη. Υπέρβαση του οικείου εαυτού μέσα από την επιδίωξη της αδιάκοπης αυτοβελτίωσης. Η Αγάπη ως αστείρευτη πηγή κινήτρων, αποστρέφεται τον εφησυχασμό και σε ωθεί σε μια γόνιμη εγρήγορση που σε κάνει να νιώθεις ζωντανός.

-Μιας και η χρονιά θα μπορούσε να θεωρηθεί ως η χρονιά όπου η νοσταλγία έγινε φετίχ, η εξιδανίκευση του χτες πάντα θα είναι μία εμμονή που θα δίνει προβάδισμα στα άλλοθι για να μην ζούμε όπως μας πρέπει. Η νοσταλγία φανερώνει θρασυδειλία, καθώς, μέσα από αυτήν, προτιμάς να ωραιοποιήσεις κάτι που παρήλθε από το να παλέψεις να εντοπίσεις το Ωραίο σε αυτό που συμβαίνει τώρα. Τα πιο Ωραία είναι τα παροντικά, ακόμη και αν μας αποκαρδιώνουν-το νόημα δεν εντοπίζεται στα φαινόμενα, αλλά κατοικεί στις πιο ανυποψίαστες γωνιές, είναι πέρα και πάνω από το χρόνο.

-Η δοκιμασία είναι διαρκής και όχι ''δωρεά ''μιας φιλέκδικης χρονιάς. Η δικαίωση μπορεί να έλθει με τον χρόνο, μπορεί και όχι. Η δικαίωση , εξάλλου, είναι η αίσθηση ότι παραμένεις Εσύ ακόμη και όταν όλα πασχίζουν να σε αφανίσουν.